Cúng vía Ngọc Hoàng là một trong những hoạt động phổ biến vào dịp Tết. Nhưng lễ vía Ngọc Hoàng là gì? Ý nghĩa của ngày lễ này? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
Việt Nam là một đất nước có nền văn hiến lâu đời với nhiều hoạt động truyền thống trong ngày Tết được truyền thừa từ xưa đến nay. Cứ đến Tết nguyên đán, mỗi gia đình đều sẽ thực hiện những lễ cúng để cầu mong một năm mới bình an, cúng vía Ngọc Hoàng cũng là một trong số đó.
Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về lễ vía Ngọc Hoàng là gì? Ý nghĩa của ngày vía Ngọc Hoàng và cách cúng đúng chuẩn. Cùng Đồ Cúng Thiên Phúc tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Lễ vía Ngọc Hoàng là gì? Ý nghĩa của ngày vía Ngọc Hoàng
Lễ vía Ngọc Hoàng, hay còn có cách gọi khác là cúng vía trời mùng 9 Tết, được thực hiện vào ngày mùng 9 tháng giêng hàng năm. Phong tục cúng vía Ngọc Hoàng này xuất phát từ văn hoá tín ngưỡng của người Việt gốc Hoa.
Sở dĩ ngày mùng 9 được chọn làm ngày cúng vía Ngọc Hoàng bởi những con số từ 1 đến 9 đều có ý nghĩa riêng của nó. Cụ thể là:
- Số 1: Tượng trưng cho sự vĩ đại, to lớn của tạo hóa.
- Số 2: Thể hiện cho trời và đất
- Số 3: Thể hiện ý nghĩa tam tài tức là trời, đất và người.
- Số 4: Thể hiện cho 4 kiểu khí tượng là nhật, nguyệt, tinh, thần.
- Số 5: Thể hiện cho vòng tròn ngũ hành gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.
- Số 6: Thể hiện cho sự hòa hợp của trời đất và 4 phương Đông, Tây, Nam, Bắc.
- Số 7: Thể hiện cho chòm sao Bắc Đẩu.
- Số 8: Thể hiện cho bát quái gồm: Càn, Cấn, Khảm, Chấn, Tồn, Ly, Đoài, Khôn.
- Số 9: Biểu thị cho 9 phương trời, cho sự bao la, rộng lớn.
Chính vì những ý nghĩa trên, người xưa đã chọn ngày mùng 9 vì cho rằng chỉ có Ngọc Hoàng mới đủ quyền năng để có thể điều khiển trời, đất, vạn vật sinh sôi nảy nở.
Ý nghĩa của ngày cúng vía Ngọc Hoàng mùng 9 Tết
Lễ cúng vía Ngọc Hoàng không chỉ là một nghi lễ đơn giản mà còn mang trong đó nhiều ý nghĩa quan trọng, thiêng liêng. Năm mới là thời khắc khởi đầu của vạn vật, cũng là khởi đầu cho hy vọng.
Vì vậy, người ta thường mong cầu nhiều phước lành, sức khỏe, may mắn, thuận lợi trong công việc và cuộc sống. Đối với những người nông dân, đây cũng là dịp để họ cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Cách cúng Ngọc Hoàng ngày mùng 9 Tết
Giờ cúng vía Ngọc Hoàng
Theo quan niệm xưa, giờ cúng vía Ngọc Hoàng phải được cúng vào giờ Tý (23h đến 1h sáng), lúc bắt đầu một ngày mới khi mặt trời còn chưa mọc.
Lễ vật cúng vía Ngọc Hoàng
Trong mâm cúng Ngọc Hoàng không thể thiếu những thứ sau:
- Nén nhang
- Đèn cầy
- trà
- Bình hoa tươi
- Quả và phẩm.
Những lễ vật trên còn được gọi là “lục lễ” gồm: Hương, đăng, hoa, trà, quả, phẩm. Trong “lục lễ” thì bộ ba “hương – đăng – hoa” chính là nén nhang – đèn cầy – hoa tươi, gia chủ có thể chuẩn bị đơn giản như những lễ cúng thông thường.
Phần “Trà” trong lễ cúng Ngọc Hoàng có điểm khác với các lễ cúng thông thường. Trà cúng trong ngày lễ này bắt buộc phải là trà khô và được rót vào trong 9 chiếc chén hoặc ly nhỏ để kính dâng lên Ngài.
Đặc biệt nhất trong “lục lễ” chính là “phẩm” bởi đây là những lễ vật khác hoàn toàn so với những mâm cúng khác. Một số loại vật phẩm tiêu biểu đó là: bột khoai mì, bột báng kim, nấm đông cô,…. Chú ý số lượng nên lấy là số lẻ như 5, 7 hoặc 9.
Ngoài ra, gia chủ còn phải chuẩn bị mía và tháp đường cúng Ngọc Hoàng. Vàng mã cần phải có những thếp tiền vàng và 1 cặp thùng giấy gồm 1 cái màu vàng và 1 cái màu bạc.
Văn khấn cúng vía Ngọc Hoàng
Khi thực hiện lễ cúng, không thể thiếu những bài văn khấn. Sau đây là bài văn khấn cúng vía Ngọc Hoàng, bài cúng cần được chuẩn bị chu đáo và khấn thật thành tâm thì mới hiệu nghiệm và đến được với Ngọc Hoàng.
Khấn cúng vía Ngọc Hoàng
“Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
Con xin cung thỉnh đức vua cha Ngọc Hoàng Thượng Đế, Đức vua cha Bát Hải, Đức vua cha Thủy Tề, Hội đồng đức vua cha. Quan nam tào bắc đẩu, tứ đại thiên vương, thiên long hộ pháp.
Con xin cung thỉnh Ngũ vị Hoàng tử, ngũ vị Tiên Ông.
Con xin cung thỉnh Đức Hoàng Thiên Quốc mẫu, Mộc Công thiên mẫu, Mẫu Bát Hải, Mẫu Thủy tề. Thánh mẫu Cửu trùng thiên.
Con xin cung thỉnh Đức phật a di đà dược sư lưu ly quang như lai Phật – con xin cung thỉnh đức Phật thích ca mâu ni, giáo chủ cõi cực lạc sa bà như lai – con xin cung thỉnh Đức Phật mẫu Chuẩn Đề quan thế m bồ tát. Con xin cung thỉnh Đức phật Hoàng Trần Nhân Tông, cùng muôn ngàn chư vị Phật, chư vị Bồ tát, các chư vị La hán, các đức Hộ pháp.
Con xin cung thỉnh các Vua, các Mẫu, các chầu các quan, Mẫu đệ nhất, Mẫu đệ nhị, Mẫu đệ tam, tam tòa đức Thánh mẫu.
Con xin cung thỉnh Tứ phủ chầu bà, Tứ phủ vạn linh, long thiên thánh chúng vị tiền.
Con xin cung thỉnh các vị tiên thiên, tiên thánh, tiên thần, Đức thánh Tản Viên Sơn Thần, Đức thánh Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, các thánh cô, thánh cậu, hồn thiêng sông núi.
Con xin cung thỉnh các Quan thần linh bản địa, Thần hoàng bản thổ, Thần công thổ địa, Thần tài, Thần quân Táo công muôn vàn chư vị thân linh đang cai quản …(Địa chỉ nhà mình).
Con xin cung thỉnh đức thánh tổ dòng họ bố hoặc (Nhà chồng) Bà cô tổ dòng họ…, các cụ tổ tiên hai bên nội ngoại, các hội đồng bà cô, ông mãnh, các vong linh, hương hồn dòng họ……, các cô bé đỏ cậu bé đỏ.
Hôm nay ngày ….. tháng ….. năm …… Chúng con: (họ tên chồng, vợ rồi đến các con….)
có nén hương, chút lễ mọn với lòng thành kính dâng lên Trời, phật, các cung các cõi linh thiêng.
Cầu xin các ngài gia hộ độ trì cho chúng con: Được âm phù, dương trợ, được trên kính, dưới nhường, được bạn bè người thân giúp đỡ, để công việc được thuận buồm xuôi gió. Cho chúng con Nhà cửa yên ấm, bình an, vợ chồng hạnh phúc, các con khỏe mạnh, có tài có lộc, có điều kiện, có phương tiện để làm phúc làm thiện, tích phúc, tích đức, làm rạng danh cho dòng họ, tổ tiên.
Lễ mọn lòng thành xin các ngài, các cung các cõi linh thiêng chấp lễ, chấp lời cầu xin thỉnh nguyện của chúng con.
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật”
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các phong tục truyền thống trong ngày Tết cổ truyền của người Việt
Đồ Cúng Thiên Phúc